دلایل ترس از طرد شدگی و راه های مقابله با آن در روانشناسی خانواده

طرد شدن به معنی نادیده گرفته شدن ، کنار گذاشته شدن ، حذف شدن و تبعید شدن می باشد که می تواند به بزرگ ترین ترس یک انسان تبدیل شود. همه انسانها در زندگی گاهی با احساس ترسناک طرد شدگی رو به رو شده اند . طی گرد آوری اطلاعاتی که در زمینه روانشناسی خانواده انجام شده ، انسانها از کودکی با این احساس درست به گریبان هستند تا بزرگسالی. کودکانی که میخواهند از شیر گرفته شوند یا به اتاق مستقلی انتقال یابند از همان ابتدا یاد می گیرند برای آن که عشق و تایید والدین را به دست آورند باید خواسته های آنها را انجام دهند و چنانچه دوست نداشته باشند آن عمل را انجام دهند، با عدم تایید و طرد شدگی رو به رو می شوند. همین ترس ساده در کودکی می تواند در بزرگترین آسیب های روانی به نام ترس از طرد شدن و رها شدگی که از انواع اختلال اضطرابی می باشد، به آنها وارد کند.

محرومیت عاطفی و عدم توجه افرادی که برای ما با اهمیت هستند، احساس طرد شدگی را در ما ایجاد می کنند. از نظر خانم دکتر نسرین باقری متخصص روانشناس خانواده و ازدواج ، دلیل بسیاری از افرادی که دچار  دلبستگی های شدید می شوند ترس از طرد شدگی می باشد که این افراد به صورت گسترده در زندگی خود این ترس را احساس می کنند. افرادی که اعتماد به نفس پایین تر و عزت نفس کمتری دارند ، در مقابل احساس طرد شدگی آسیب پذیر تر از دیگران هستند و کمتر حاضر می شوند خود را در موقعیت هایی قرار دهند که به رها شدن و طرد شدگی می انجامد.

اولین طرد شدگی چه زمانی است؟

وابستگی به مادر برای رفع نیاز های اولیه وی را تبدیل به یکی از مهمترین افراد زندگی همه انسانها می کند . چنانچه مادری به کودک غذا ندهد و به کار های او رسیدگی نکند ، ادامه حیات برای کودک نا ممکن است ، به همین علت بیشترین وابستگی همه انسانها به مادر شان می باشد و ترس از طرد شدن از سوی او بزرگ ترین ترس زندگی می باشد . والدین و به ویژه مادر می تواند تاثیرات عمیقی در ایجاد و یا عدم ایجاد این احساس که کودک را تا بزرگسالی همراهی می کند، داشته باشد.

شایع ترین نمونه های ترس از طرد شدن

• ترس از طرد شدن در خواستگاری : اولین ملاقات و دیدن فردی که می خواهید وی را برای یک عمر به عنوان شریک زندگی انتخاب کنید ، به خودی خود هر فردی را دچار ترس و اضطراب می کند . اما از نظر مشاوره قبل از ازدواج برخی از افراد به جای آن که بر روی شناخت فرد و این که آیا تمایل دارند باز هم طرف مقابل را ببینند و او را بهتر محک بزنند ، تمام تمرکز خود را بر روی این مسئله می کنند که آیا طرف مقابل از آنها خوشش خواهد آمد ؟ نگرانی زیاد درباره رفتار ، ظاهر ، صحبت کردن و رفتار های عصبی در این مراسم ، همگی نشانه های شایع این احساس می باشد .
• ترس از طرد شدن در مصاحبه کاری : تنفس سخت ، بالا رفتن ضربان قلب ، سخت صحبت کردن ، همگی از نشانه های ترس از طرد شدن می باشد . بسیاری از این افراد با داشتن مهارت های بالا در مصاحبه های کاری به دلیل ترس از رد شدن در مصاحبه ، اعتماد به نفس خود را از دست داده و نمی توانند تسلطی بر امور داشته باشند که باعث می شود در کاری که حتی توانایی آن را هم دارند ، مورد قبول واقع نشوند .
• ترس طرد شدن در محیط های اجتماعی : با وجود این که انسان موجودی اجتماعی می باشد اما ترس از طرد شدگی باعث می شود تا بسیاری از افراد حتی از مکالمات عادی در مکان های عمومی با دیگران نیز اجتناب کنند و تمایل زیادی به درخود ماندگی دارند . این افراد چنانچه توسط گروه های مختلفی پذیرفته شوند که حتی گروه سالمی نیز نباشد ، به دلیل ترس از طرد شدن ، دست به انجام اعمال غیر قانونی و غیر اخلاقی که مطابق میلشان هم نیست ، خواهند زد .
• ترس طرد شدن به خاطر خود واقعی بودن : بسیاری از افرادی که دچار ترس از رها شدگی هستند ، در زندگی روزمره خود یک روش از پیش تعیین شده را در پیش می گیرند و برای این که دیگران متوجه این ترس در آنها نشوند نقابی به چهره می زنند که همین نقاب باعث می شود خود را فردی ریا کار و غیر واقعی بدانند و مشکلات و چالش های زندگی را به اجبار بپذیرند .

• راضی کردن دیگران به دلیل ترس از طرد شدن : یکی از نگرانی های طبیعی در همه افراد نداشتن عزیزانی در کنار خود می باشد . افرادی که دچار ترس از طرد شدن می باشند در این زمینه بسیار زیاده روی می کنند . برخی  از زوجین بنا بر نظر دکتر محمد رضا تابع جماعت متخصص ازدواج و خانواده بابت این که دچار طرد شدگی از سمت شریک زندگی شان نشوند به هر خواسته وی تن می دهند و کم کم از خود واقعی شان فاصله گرفته و سختی ها و ناراحتی های زیادی را در زندگی تحمل می کنند که باعث فرسایش روانی در آنها می شود .

راه های مقابله با ترس از طرد شدگی

• پذیرش : تحمل رنج برای هیچ کسی آسان نیست ، اما برای آن که ترس از طرد شدگی شما را زمین به نزند گاهی پذیرش رنج انتخاب بهتری می باشد . این که احساس کنید نزدیکان شما ، شما را دوست ندارند ، شما را دچار رنجی عمیق و دردناک می کند که واقعی می باشد . برای رفع این احساس بهترین کار گوش دادن و توجه به احساسات نهفته در خود است . بی توجهی به این زخم ها کار را برای شما دشوار تر کرده و باعث می شود تا در کل زندگی آن را با خود حمل نمایید.
• از نشخوار ذهنی بپرهیزید: افرادی که دائما از ناراحتی های خود صحبت می کنند و جزئیات را برای دیگران و خود بیان می کنند ، جز تلف کردن انرژی نتیجه دیگری عایدشان نمی شود . وقتی که ذهن شما به سمت افکار منفی که ناشی از طرد شدگی می باشد، متمایل می شود، با تغییر حواس و فکر خود به سمت انجام کارهای مثبت و احساسات مثبت ریتم اشتباه طرد شدگی را بشکنید.
• مقاومت کنید تا اعتماد به نفستان افزایش یابد: افراد طرد شده بسیار بهتر از افراد عادی می توانند اعتماد به نفس خود را افزاش دهند. وقتی زخم های فرد ترمیم شد با حضور در مطب روانشناسی انتخاب نو و کمک گرفتن از یک متخصص روانشناس می تواند راه های بهتری برای ارتقاء توانایی های خود یافته و موفقیت را برای خود به ارمغان آورند. گاهی آسیب وارد شده به اندازه ای که فرد از آن دچار ترس می باشد نیست و زمینه موفقیت را برای او ایجاد می کند.
• کمی صبر کنید و فاصله بگیرید: وقتی فردی احساس می کند دچار ترس از طرد شدگی می باشد و این فشار از تحمل وی خارج است شاید لازم باشد کمی به خود استراحت داده و از موقعیت های نا امید کننده دوری کند . این فاصله به فکر و ذهن فرد اجازه خواهد داد تا استراحت کرده و قوی تر شوید.

چه بیماری های روانی همراه ترس از طرد شدگی می آیند ؟

اضطراب : ناآرامی و اضطراب یکی از پیامدهای ترس از طردشدگی می باشد. افرادی که از طرد شدن توسط نزدیکان در هراس هستند ، دائما مضطرب هستند و سعی می کنند با گرفتن تایید بیشتر از اطرافیان خود را آرام سازند ، در حالی که هیج تاییدی از بیرون نمی تواند ناآرامی درونی آنها را بهبود بخشد.

وسواس : نگرانی بیش از اندازه باعث می شود تا این افراد سعی کنند همواره همه چیز را چک کنند ، آیا به اندازه کافی دوست داشتنی هستند ؟ آیا به آنها توجه می شود ؟ آیا طرد بابت عملکرد خود طرف نمی شود ؟ اینها همگی سوالاتی هستند که فردی که دچار ترس از طردشدگی دارد را تبدیل به یک فرد وسواسی می نماید ، که قادر به کنترل آن نیست.

افسردگی : فشارهای روانی ناشی از ترس باعث می شود تا فرد دچار فرسایش روحی گردد و این احساس فرسودگی از افسردگی درونی نشات می گیرد . این افراد کم کم احساس ناتوانی کرده و تمایل خود را برای انجام هر کاری از دست می دهند. پیام ذهنی این افراد اینگونه می شود “خواسته نشدن و وابسته به دیگران ماندن”.

نشانه های ترس از طرد شدن

• خشم : وقتی فردی دچار ترس از طرد شدن توسط فردی می باشد که به وی وابستگی دارد ، زمانی که توسط او نادیده گرفته می شود دچار خشم و عصبانیت می شود.
• مقصر دانستن خود : یکی از شایعترین واکنش ها در میان افراد طرد شده ، مقصر دانستن خود می باشد که باعث نوعی فرو پاشی و از دست دادن اعتماد به نفس می شود .
• تخریب قدرت تفکر : تحقیقات نشان داده فردی که دچار طرد شدگی می شود ، توان تفکر و تصمیم گیری را به صورت موقت از دست می دهد و باعث می شود تا فرد دچار چالش های جدیدی گردد .
• تعمیم دادن مسئله : وقتی فردی دچار طرد شدگی می شود تمام حواس او متوجه این مسئله می باشد و این سوال برای وی پدید می آید که نکند در بخش های دیگر زندگی نیز همین اتفاق برای وی ایجاد شود و به همین سبب سعی می کند تا از دیگران کناره گیرد .